Przepisy dotyczące rowerów elektrycznych w Polsce – poradnik

Czy na rower elektryczny trzeba mieć prawo jazdy? Dla jednych to pytanie może wydawać się śmieszne, a dla innych wręcz przeciwnie. Są osoby, które nie wiedzą do końca, z czym mierzyć się w przypadku korzystania z e-bike'a, szczególnie jeśli chodzi o ten i inne przepisy prawne. Dlatego warto zaznajomić się z obowiązującymi normami, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek. W tym artykule zebraliśmy najważniejsze kwestie.

Definicja roweru elektrycznego – przepisy

Dwa kółka, rama, siodełko, kierownica i wspomaganie – pewnie tak niejeden z nas w skrócie opisuje e-rower. Nie ma w tym oczywiście żadnej nieprawdy, ale normy prawne nieco dokładniej mówią czym, on dokładnie jest. Aby dowiedzieć się więcej, należy odwołać się do polskich przepisów, a dokładniej do ustawy Prawa o ruchu drogowym. W Art. 2 pkt. 47 możemy przeczytać, że rower to: “pojazd o szerokości nieprzekraczającej 0,9 m poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem; rower może być wyposażony w uruchamiany naciskiem na pedały pomocniczy napęd elektryczny zasilany prądem o napięciu nie wyższym niż 48 V o znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250 W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h;”. Z tej definicji możemy dowiedzieć się już wielu informacji, ale oprócz krajowych norm, obowiązują również te bardziej ogólne, europejskie, jak EN15194 dotycząca rowerów EPAC (Electrically Power Assisted Cycles), czyli e-bike’ów. Według niej to dwukołowy pojazd wspomagany elektrycznie, który ma maksymalną moc 0,25 kW i wygasza wspomaganie przy prędkości 25 km/h lub gdy rowerzysta przestaje pedałować. Dzięki tym regulacjom, wiemy, kiedy możemy mówić o e-rowerze i jaki konkretnie typ będzie w pełni legalny w naszym kraju. Czytaj więcej: Jak działa rower elektryczny?

Ograniczenia prędkości i mocy dla e-rowerów

O ograniczeniach prędkości i mocy po części wspomnieliśmy w akapicie wyżej, ale pora rozwinąć tę kwestię, by nieco bardziej zagłębić się w temat rowerów elektrycznych. Przepisy obowiązujące w naszym kraju mówią o dwóch zasadniczych wartościach: do 25 km/h i do 250 W. Oznacza to, że jeżeli spotkamy się z modelem szybszym i mocniejszym, to niestety nie nie będzie klasyfikowany w świetle prawa jako e-bike. E-rower to tzw. „pedelec”, który wspiera rowerzystę do maksymalnej prędkości 25 km/h, co umożliwia zaliczenie go do grupy pojazdów, które nie wymagają od użytkowników rejestracji roweru elektrycznego. Co ważne, jakiekolwiek przekroczenie ograniczeń oznacza konieczność uzyskania odpowiednich uprawnień oraz zgód, a e-bike klasyfikowany jest wówczas jako motorower. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, maksymalna moc nominalna silnika roweru elektrycznego nie może przekraczać 250 W, a zasilanie prądem 48 V. Taki limit mocy pozwala na uzyskanie wspomagania jedynie do prędkości 25 km/h. Dodatkowo wsparcie komponentu działa tylko w momencie pedałowania, co podkreśla, że użytkownik pozostaje aktywnym uczestnikiem jazdy. Więcej o mocy i zasięgu napędu przeczytasz w naszym artykule.

Czy na rower elektryczny trzeba mieć prawo jazdy?

Pytanie, czy na rower elektryczny trzeba mieć prawo jazdy, budzi wiele wątpliwości wśród potencjalnych użytkowników. Jeżeli w pełni legalnego model nie trzeba rejestrować, to czy należy mieć na niego stosowne uprawnienia? Oczywiście, że nie. W Polsce, zgodnie z obowiązującymi przepisami, nie jest wymagane posiadanie prawa jazdy ani karty rowerowej do jazdy na rowerze elektrycznym, który spełnia określone normy (maksymalna moc silnika do 250 W oraz wspomaganie do prędkości 25 km/h). W przypadku e-rowerów przekraczających te parametry, mogą one być klasyfikowane jako pojazdy mechaniczne, co wiąże się z obowiązkiem posiadania odpowiednich uprawnień, m.in. prawa jazdy kategorii AM oraz rejestracji w urzędzie.

Zasady poruszania się e-rowerem po drogach i ścieżkach rowerowych

Zasady poruszania się e-bike’m są takie same, jak te, które obowiązują na tradycyjnych rowerach.To wiąże się z przestrzeganiem określonych zasad. E-rowery, które spełniają wspomniane już kilka razy normy prawne powinny dotyczące maksymalnej mocy silnika oraz wspomagania, mogą poruszać się przede wszystkim po wyznaczonych ścieżkach rowerowych. W przypadku ich braku, pozwala się na korzystanie z jezdni z zachowaniem ostrożności. Kluczowym elementem bezpieczeństwa jest technika jazdy rowerem elektrycznym, która polega na zachowaniu równowagi między korzystaniem z silnika a pedałowaniem, ponieważ wsparcie działa jedynie wtedy, gdy rowerzysta aktywnie pedałuje. Podczas jazdy należy przestrzegać ogólnych przepisów ruchu drogowego, takich jak sygnalizowanie zmiany kierunku, zatrzymywanie się na czerwonym świetle oraz ustępowanie pierwszeństwa pieszym, zwłaszcza w przestrzeni miejskiej. Dodatkowo, obowiązkowe jest korzystanie z oświetlenia oraz elementów odblaskowych, aby zwiększyć widoczność, szczególnie po zmroku. Kask nie jest obowiązkowy, ale bezapelacyjnie należy go mieć, a zwłaszcza model wzmocniony i dostosowany do e-bike’ów.

Kary za nieprzestrzeganie przepisów – co nam grozi?

Mandat za rower elektryczny można dostać w kilku przypadkach, np. gdy silnik umożliwia “wykręcenie” wyższej prędkości niż 25 km/h. Za to grozi kara 300 zł. Dodatkowo za brak wymaganego wyposażenia, takiego jak oświetlenie czy dzwonek, otrzymamy nawet 500 zł. W przypadku korzystania z roweru niespełniającego wymogów prawnych na ścieżce rowerowej, mandat może wynosić od 20 do 3000 zł, co stanowi istotne obciążenie finansowe. Innym przykładem jest jazda po alkoholu. To poważne wykroczenie, które może skutkować wysokimi mandatami – od 1000 zł do 2500 zł w zależności od liczby promili. Jeszcze większe kary przewidziane są za jazdę bez odpowiednich uprawnień, które mogą sięgać od 1500 do 30000 zł. Szczególnie surowo traktowane są przypadki poruszania się po chodniku, gdzie mandat zaczyna się od 1500 zł i dodatkowo grozi za to naliczenie 8 punktów karnych. Dlatego kluczowe jest, aby przed wyruszeniem w trasę upewnić się, że nasz e-bike spełnia wszystkie wymagania.